Bepaling dat er sprake is van spoed
In zijn algemeenheid kan worden gesteld dat er sprake is van spoed wanneer de behandeling of de beoordeling van een klacht in redelijkheid niet kan worden uitgesteld. Doorgaans gaat het dan om een nabloeding, een avulsie, een ander ernstig tandletsel of een ernstige pijnklacht.
De dienstdoende tandarts bepaalt of en zo ja op welke termijn de patiënt moet worden gezien of behandeld. Bij de afweging zijn de volgende aandachtspunten van belang:
- De tandarts moet enige soepelheid betrachten, afhankelijk van eventuele omstandigheden van de patiënt, denk bijvoorbeeld aan ziekte, angst of als heftig ervaren pijn.
- Wanneer het een kind betreft, moet de klacht in alle gevallen zo spoedig mogelijk worden beoordeeld. De tandarts schat tijdens het telefonisch consult in of het kind gezien moet worden en of een spoedbehandeling noodzakelijk of wenselijk is.
- De tandarts moet rekening houden met een eventuele behandeling door of het behandelplan van de eigen tandarts van de patiënt.
Termijn waarbinnen de patiënt moet worden gezien
Bij nabloeding
De ernst van een nabloeding is telefonisch lastig te beoordelen. In zijn algemeenheid geldt dat de patiënt in geval van een nabloeding binnen 60 minuten moet worden gezien. Wel kan de tandarts in eerste instantie de patiënt telefonisch instructie geven hoe het bloeden te stoppen. In dat geval moet wel binnen 30 minuten stolling optreden. Gebeurt dat niet of is er twijfel, dan dient de tandarts de patiënt alsnog zo snel mogelijk te zien of te verwijzen naar een eerstehulppost.
Bij avulsie of ander ernstig tandletsel
Als een patiënt zich meldt met een avulsie of ander ernstig tandletsel, dient de tandarts te handelen conform de NMT-praktijkrichtlijn Tandletsel. Dit betekent in geval van avulsie dat de patiënt idealiter binnen 30 tot 60 minuten moet worden gezien, omdat volgens de huidige kennis der wetenschap na die tijd de slagingskans van replantatie drastisch afneemt. Bij ander tandletsel bepaalt de tandarts, op basis van een zorgvuldige inschatting tijdens de telefonische consultatie, wanneer de patiënt moet worden gezien of behandeld. Zo nodig moet dat in elk geval binnen 24 uur gebeuren.
Bij pijnklachten
Ook pijnklachten zijn telefonisch lastig te beoordelen vanwege het subjectieve karakter ervan. Als de tandarts oordeelt dat behandeling van de pijnklacht kan worden uitgesteld tot de patiënt bij zijn eigen tandarts terecht kan, kan zo nodig pijnbestrijding worden voorgeschreven om de klachten in de tussentijd zoveel mogelijk te verminderen. Heeft pijnbestrijding geen of onvoldoende effect en kan de patiënt niet binnen 24 uur bij de eigen tandarts terecht, dan verdient het aanbeveling om deze alsnog te zien.
Een aparte vermelding verdienen forse en acute pijnklachten bij (zeer) jonge kinderen. In zo’n geval moet het kind altijd worden gezien. Afwijzen of uitstellen hiervan kan alleen als de dienstdoende tandarts de ernst van het probleem goed heeft ingeschat en hiervoor zwaarwegende gronden heeft.
Vervolgbehandelingen
Voor eventuele vervolgbehandelingen en voorzieningen wordt de patiënt in principe naar de eigen tandarts verwezen. Maar zo nodig verwijst de dienstdoende tandarts de patiënt direct naar een collega, naar een tandartsspecialist, naar een huisarts of naar een medisch specialist.
Patiënten zonder eigen tandarts
Een aparte vermelding verdienen patiënten zonder eigen tandarts. In zo’n geval moet de dienstdoende tandarts met klem adviseren om zo spoedig mogelijk een tandarts te zoeken. Zeker wanneer alleen een noodbehandeling is uitgevoerd waarvoor een vervolgbehandeling noodzakelijk is. Tot de patiënt een eigen tandarts heeft, verzorgt de dienstdoende tandarts alle behandelingen met betrekking tot de spoedklacht die naar zijn oordeel geen verder uitstel dulden, bijvoorbeeld de start van een endodontische behandeling na een avulsie. De dienstdoende tandarts is niet verantwoordelijk voor andere eventueel noodzakelijke of wenselijke (vervolg)behandelingen bij de patiënt.
Tip!
Verwijs patiënten naar allesoverhetgebit.nl voor het vinden van een tandarts. Daar zien ze namelijk eenvoudig welke tandartsen er bij hen in de buurt nog patiënten aannemen.