Kennis en houding ouderen

Kwetsbare ouderen hebben specifieke problematiek. Het advies is dat u kennis hebt van het volgende.

• Het afnemen van een uitgebreide medische anamnese, psychisch, sociaal en tandheelkundig.
• Het zo nodig afnemen van een heteroanamnese (het betrekken van een derde, bijvoorbeeld een familielid, bij de anamnese).
• Oorzaken (etiologie), aard, beloop, gevolgen, mogelijke behandeling(en) en onderlinge samenhang van de meest voorkomende specifieke somatische en psychische aandoeningen bij kwetsbare ouderen.
• De orale manifestaties van de meest voorkomende aandoeningen bij (kwetsbare) ouderen en de daaruit voortvloeiende functiebeperkingen.
• Specifieke medisch-tandheelkundige interacties van de meest voorkomende aandoeningen bij kwetsbare ouderen.
• De door ouderen meest gebruikte geneesmiddelen en de mogelijke bijwerkingen/interacties. 

Verder wordt aanbevolen dat u op de hoogte bent van het volgende.

• De algemene problematiek van kwetsbare ouderen.
• Het opmerken van signalen van ouderenmishandeling.
• De palliatieve zorg en het belang van gesprekken over toekomstige (mond)zorg planning.
• De wetgeving, denkt u naast de WGBO en de AVG aan de Wet zorg en dwang (Wzd), de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) en de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz).
• Omgaan met oncoöperatief of probleemgedrag bij mensen met dementie.
• De relevante richtlijnen met betrekking tot de mondzorg aan ouderen.
• De sociale kaart specifiek voor ouderen in uw gemeente/regio.

Het is verder wenselijk dat u zich met enige regelmaat laat bijscholen op het gebied van de gerodontologie/geriatrie. Daarbij is ook kennis van de multi- en interdisciplinaire (transmurale) samenwerking in de eerste lijn van belang.

Bij de behandeling van kwetsbare ouderen is een goede behandelrelatie van belang. Dit vergt van u naast kennis ook begrip, geduld en empathie. In aanvulling op de adviezen met betrekking tot de bejegening en communicatie wordt wat betreft uw opstelling het volgende geadviseerd.

• Als de patiënt u niet lijkt te begrijpen of niet wil meewerken bij de behandeling, probeert u altijd te bepalen of er sprake van niet willen of niet kunnen. Is er een directe aanleiding? Kan een ervaring in het verleden meespelen? Is er een somatische oorzaak (pijn, delier) of psychische of psychiatrische oorzaak (angst, psychose). Heeft de patiënt niet-aangeboren hersenafwijkingen zoals een trauma, tumor of beroerte, dementie of is er sprake van andere (progressief) neurologische aandoeningen?
• U bent creatief, overlegt zo nodig met een mantelzorger of andere zorgverleners en past de omgeving, uw houding of de behandeling waar mogelijk aan. U noteert de relevante informatie in het dossier.
• U kunt overwegen om zich met enige regelmaat te laten bijscholen op het gebied van opstelling en communicatievaardigheden die helpen bij de behandeling van kwetsbare ouderen.