Wil je een praktijk starten of er juist mee stoppen? Dit komt er allemaal bij kijken

Veel tandartsen worden vroeg of laat ondernemer en krijgen een eigen praktijk. Daar komt veel bij kijken. “Wij ondersteunen beginnende tandartsen bij alle vragen waar ze mee zitten”, zegt Peter. “Voor jonge tandartsen die nog aan het studeren zijn, organiseren we bijvoorbeeld startersgesprekken. Daarin helpen we ze helder in beeld te krijgen wat er allemaal op ze afkomt als ze gaan beginnen te werken.”

Eigen praktijk starten of overnemen

De eerste stap: afstuderen

Een tandartspraktijk starten begint – vanzelfsprekend – met bevoegdheid. “Eerst tandarts zijn”, zegt Oeloff kort. Oftewel: afgestudeerd zijn en een BIG-registratie hebben. Daarna komt de stap naar de Kamer van Koophandel (KvK). De rechtsvorm is hierbij van belang: vaak kiezen zelfstandige tandartsen voor een eenmanszaak terwijl praktijken meestal een maatschap of bv zijn. “Daarnaast moet je je aanmelden bij het AGB-register, waarmee je je identificeert als zorgverlener – essentieel voor declaraties bij zorgverzekeraars.”

Een praktijk is niet alleen zorg verlenen, maar ook ondernemen. “Je gaat een eigen bedrijf starten dus je hebt een ondernemingsplan nodig met daarbij een financieel plan. Je wilt weten waar je aan toe bent en waarop je kunt rekenen, ook met het oog op investeringen.” De KNMT ondersteunt daarbij. “We helpen je op weg, maar kunnen geen persoonlijk advies geven. Het opstellen van een financieel plan laten we bijvoorbeeld over aan accountants of financieel adviseurs, maar we denken wel mee en verwijzen waar nodig door.”

Voldoe aan de wet- en regelgeving

Wie zorg verleent, moet voldoen aan strikte wet- en regelgeving. Zo schrijft de Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) voor dat je je als zorgaanbieder moet melden en – in veel gevallen – een vergunning nodig hebt. “En als je een grotere praktijk hebt met meer dan 50 zorgverleners komt daar zelfs een verplicht intern toezichthouder bij kijken.”

Patiëntgegevens zijn een belangrijk aandachtspunt

Ook verzekeringen zijn essentieel. “De arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) wordt nog weleens vergeten”, merkt Oeloff op. “Dan zeggen ze: ‘Ik ben toch gezond, waarom zou ik dat doen?’ Maar als je je been breekt op wintersport kun je een tijdje niet werken en heb je geen inkomen.” 

Andere belangrijke verzekeringen zijn de beroeps- en bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering – voor het geval je schade veroorzaakt – en een rechtsbijstandverzekering, voor juridische ondersteuning bij onder meer conflicten met opdrachtgevers, maar ook bij veel andere juridische geschillen.

Zorg voor duidelijke arbeidsovereenkomsten

Als je personeel aanneemt, moet je duidelijke arbeidsovereenkomsten hebben die voldoen aan de geldende arbeidsvoorwaarden. De KNMT biedt hiervoor gestandaardiseerde contracten inclusief uitleg, waarmee je je eigen arbeidsoverkomsten kunt vergelijken. “Daarnaast hebben we ook modelovereenkomsten gericht op zzp’ers en samenwerkingen in de mondzorg (tussen opdrachtgever en opdrachtnemer). Deze hebben we laten beoordelen door de Belastingdienst. Het is belangrijk om je daaraan te houden, ook met het oog op de controles op schijnzelfstandigheid sinds 1 januari dit jaar. Ik merk dat dit echt een thema is momenteel. Dat geldt ook voor het vinden van goed personeel. Starters bellen vaak met de vraag waar ze goede assistenten kunnen vinden.”

Denk aan je zichtbaarheid

Beginnende praktijken moeten ook – afhankelijk van de regio – denken aan hun zichtbaarheid en het werven van patiënten. Ook praktische oriëntatie is van belang: “Op staatvandemondzorg.nl kun je bijvoorbeeld zien hoe de bezetting in een regio is.” 

Daarnaast moet je praktijk voldoen aan strenge eisen op het gebied van hygiëne en apparatuur, denk aan de röntgeninstallaties. “De KNMT ontwikkelt hier richtlijnen voor die ook worden gebruikt bij inspecties. Daarnaast is een goed administratiesysteem ook belangrijk: patiëntgegevens moeten veilig opgeslagen worden, in lijn met de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).”

Strenge eisen op het gebied van hygiëne en apparatuur

Tot slot: de omgang met patiënten. Een klacht krijgen hoort er helaas bij. “Dat schrikt jonge tandartsen soms af maar dat is niet nodig”, stelt Oeloff gerust. “Mensen worden mondiger en dienen sneller een klacht in. Wij voorzien in een laagdrempelige klachtenregeling, zodat een klacht netjes en professioneel wordt afgehandeld.”

Stoppen met je eigen praktijk

Een tijd van komen en een tijd van gaan

Er is een tijd van komen en een tijd van gaan. Ook wanneer je wilt stoppen met je praktijk staat de KNMT klaar voor ondersteuning waar nodig. “Net als voor tandartsen die starten, hebben we ook voor tandartsen die stoppen een stappenplan ontwikkeld.” Stoppen met je praktijk is misschien wel net zo’n grote stap als starten. Het vraagt niet alleen om goede planning, maar ook om aandacht voor de emotionele kant. “Je bouwt in de loop der jaren echt een band op met je patiënten. Je praat veel met elkaar, ziet ze jarenlang in de stoel liggen. Dan is afscheid nemen niet niks. Je moet er echt tijd voor nemen.”

Denk op tijd na over stoppen

Een praktijk beëindigen is geen kwestie van een paar maanden. “Denk aan een tijdspad van ongeveer drie jaar”, vertelt Oeloff. “Eerst goed nadenken: wat wil je precies? Hoe wil je het overdragen? Ga je helemaal stoppen en de praktijk verkopen of blijf je werken als zzp’er, al dan niet binnen je oude praktijk? Dat zijn allemaal opties.” 

Het stappenplan van de KNMT heeft aandacht voor alle thema’s: van het verkoopmemorandum, het sluiten van je inschrijving in het AGB-register tot de uitschrijving bij de KvK. De meeste praktijken worden overigens niet beëindigd maar overgenomen. Soms door een collega, soms door een keten. “We hebben op onze site een plek waar tandartsen hun praktijk al dan niet anoniem kunnen aanbieden (kijk hier: Praktijkbemiddeling). Daar plaats je eenvoudig informatie over patiëntenaantallen, behandelkamers en locatie.”

Of blijf je als zzp‘er actief?

Wat je volgens Oeloff veel ziet, is dat tandartsen binnen de praktijk als zzp’er blijven werken. Vaak vinden de nieuwe eigenaren dat prettig, omdat de vertrekkende tandarts veel binding heeft met de patiënten. “Let dan wel op het vraagstuk rond schijnzelfstandigheid”, aldus Oeloff. “Ook gebeurt het dat nieuwe eigenaren dingen anders doen dan jij gewend was. Daar worden we weleens over gebeld. Bijvoorbeeld over de arbeidsovereenkomsten, die moeten eigenlijk één-op-één worden genomen maar dat gebeurt niet altijd.” 

Let op het vraagstuk rond schijnzelfstandigheid

Patiëntgegevens zijn ook een belangrijk aandachtspunt. “Niet iedere patiënt wil mee naar de nieuwe eigenaar, dus informeer hen tijdig. En let op de bewaartermijnen: medische gegevens moeten 20 jaar worden bewaard, financiële gegevens 7 jaar. De KNMT kan ondersteunen bij hoe je dat veilig en wettelijk correct regelt.”

Nog geruime tijd verantwoordelijk

Ook na het sluiten van je deuren blijf je verantwoordelijk. Dat is volgens Oeloff iets waar niet iedereen rekening mee houdt. “Patiënten kunnen tot 5 jaar na dato nog een klacht indienen”, benoemt hij expliciet. “Stel je legt nu een vulling en over 4 jaar valt die eruit. Dan kan daar alsnog een klacht over komen, ook al ben je al gestopt. Onder meer om die reden zetten leden hun KNMT-lidmaatschap om in een andere vorm in plaats van dat ze opzeggen.”

Wij kunnen vrijwel alle vragen beantwoorden

Bij het beëindigen van je praktijk komt dus veel kijken: van het afwikkelen van huurcontracten, het bepalen van de waarde van je praktijk tot het informeren van personeel. De KNMT helpt je op weg en verwijst door waar nodig. “Zoals gezegd ondersteunen we wel, maar kunnen we geen persoonlijk advies geven. Voor de waardebepaling van je praktijk bijvoorbeeld heb je echt een adviseur nodig. Daar is geen vaste richtlijn voor, omdat veel factoren van invloed zijn. Wij staan klaar met een team van 7 mensen. En als wij het antwoord niet hebben, kunnen we een heel uitgebreide tweede lijn raadplegen met onder meer een juridische afdeling. Zo kunnen we vrijwel alle vragen beantwoorden.” 

Dit artikel werd eerder gepubliceerd in een special van NT/Dentz over ondernemerschap (03/2025)