Medisch noodzakelijke orthodontische behandelingen vaak afgewezen

Anita Zijlstra

5 maart 2025

3 minuten

De indicatieve lijst van het College van Adviserend Tandartsen (CAT), waarop medisch noodzakelijke orthodontische behandelingen staan, is verouderd en moet nodig worden aangepast. Dat stelden orthodontist Christo Boxum, voorzitter van de KNMT Beleidscommissie Orthodontie, en Sander Brons, orthodontist en voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Orthodontisten, onlangs in het consumentenprogramma Radar.

Aanvragen van machtigingen voor medisch noodzakelijke orthodontische behandelingen worden te vaak afgewezen door de zorgverzekeraars, zo blijkt uit onderzoek van Radar onder ruim 3.100 mensen. Van de patiënten die een aandoening hebben die op de CAT-lijst staat, heeft 60 procent de behandeling niet vergoed heeft gekregen vanuit de basisverzekering.

En van alle mensen waarvan de orthodontist heeft aangegeven dat de behandeling wél medisch noodzakelijk is en dus een vergoeding zouden kunnen krijgen vanuit de basisverzekering heeft slechts 32 procent die vergoeding daadwerkelijk gekregen.

Orthodontisten hebben grote zorgen

En die cijfers baren de specialisten grote zorgen. “De meeste patiënten zijn dus aangewezen op een aanvullend pakket of moeten alles zelf betalen, terwijl er volgens ons specialisten wel degelijk sprake is van een bijzonder geval”, aldus Boxum.

Indicatieve lijst is al 30 jaar oud

De orthodontist is vanuit de KNMT Beleidscommissie Orthodontie al jaren bezig om met zorgverzekeraars te kijken of de indicatieve lijst, die in 1995 is opgesteld, aangepast zou kunnen worden, zodat de mensen die volgens orthodontisten vallen onder een ‘bijzonder geval’ ook gebruik kunnen maken van de vergoeding.

Lijst is niet meer van deze tijd

“De lijst is niet ontwikkeld voor jongeren, maar eigenlijk voor volwassenen met de gedachte dat mensen die geen beugel hebben gehad in het verleden en wel op volwassen leeftijd problemen ontwikkelen een beugel in combinatie met een operatie bijvoorbeeld moeten kunnen krijgen”, lichtte Brons in het televisieprogramma toe. “Terwijl wij nu weten, 30 jaar na de ontwikkeling van de lijst, dat we met de behandeling van groei bij jongeren ook heel veel kunnen voorkomen.”

Goedkeurig afhankelijk van beoordeling zorgverzekeraar

Veel aandoeningen staan niet op de lijst, die is opgenomen in de Zorgverzekeringswet. Maar ook indicaties die er wel op voorkomen, zoals schisis, bepaalde syndromen of vergelijkbare afwijkingen die tot functionele problemen zorgen, worden niet per definitie vergoed. Een adviserend tandarts van de zorgverzekeraar beoordeelt de aanvraag en brengt advies uit of een behandeling in aanmerking komt voor vergoeding. Dit advies verschilt dus per verzekeraar en per adviserend tandarts die de casus beoordeelt.

Beroepsgroep gaat gebukt onder machtigingseisen

De KNMT uitte overigens ook al haar zorgen over de algemene gang van zaken bij machtigingseisen - ook wel toestemmingsvereisten genoemd - waarmee de beroepsgroep te maken krijgt. Het aantal neemt niet alleen toe, steeds weer komen zorgverzekeraars met nieuwe en verschillende eisen.

Zorgverzekeraar op stoel van behandelaar

Veel van onze leden geven aan dat aanvragen vaak standaard worden afgewezen, dat adviserend tandartsen van zorgverzekeraars vaak moeilijk of niet te bereiken zijn en/of dat de zorgverzekeraar op de stoel gaat zitten van de behandelaar die de aanvraag indient.

KNMT kaart structurele problemen aan

We verzamelen en analyseren de signalen van onze leden die gehinderd worden in het verlenen van mondzorg vanwege de nu geldende machtigingseisen en kaarten structurele problemen aan bij individuele zorgverzekeraars.