Vraag en antwoord kostenonderzoek

Hier geven we je antwoord op vragen van leden over het kostenonderzoek van de NZa.

Wanneer weet ik of mijn praktijk uitgenodigd wordt voor deelname aan het kostenonderzoek?

De NZa heeft de uitnodigingen voor deelname aan het kostenonderzoek verzonden in juli 2024. Heb je geen bericht gehad, dan hoef je niet mee te doen aan het onderzoek.

Is het verplicht om mee te doen aan het kostenonderzoek?

Wie in de steekproef zit en voor deelname aan het kostenonderzoek benaderd wordt, is verplicht om daar aan mee te doen. Het is wel mogelijk om onderbouwd uitstel of ontheffing aan te vragen. Als je praktijk in 2023 minder dan een half jaar heeft bestaan of minder dan 50.000 euro omzet heeft gedraaid dan hoef je niet mee te doen. Dit moet wel bij de NZa worden aangevraagd en aangetoond. 

Wanneer kun je  ontheffing aanvragen?

In bepaalde situaties acht de NZa de belasting van deelname aan het kostprijsonderzoek niet in verhouding staan tot het belang van deelname aan het kostprijsonderzoek. Daarom wordt bijvoorbeeld in de volgende gevallen ontheffing verleend: 

  • Ziekte/ongeval (bijvoorbeeld praktijkhouder overleden, terminaal ziek);
  • In sommige gevallen van faillissement;
  • In sommige gevallen van het staken, fuseren of overnemen van een praktijk;
  • Halve boekjaren;
  • Andere gevallen waarin uitvoering van het verzoek tot het aanleveren van gegevens praktisch onmogelijk is. De NZa zal hiervoor een beoordelingskader opstellen.

Ieder ontheffingsverzoek wordt aan de hand van de omstandigheden van dat specifieke geval beoordeeld.

Hoe vraag ik ontheffing aan?

Een ontheffingsverzoek betreft een gemotiveerd verzoek met de reden voor de aanvraag van de ontheffing. Je kunt het verzoek per e-mail versturen naar: kpomondzorg@nza.nl, met als onderwerp ‘kostprijsonderzoek tandheelkundige en orthodontische zorg’. Na indiening van je ontheffingsverzoek beoordeelt de NZa of de ontheffing wordt verleend. Zonder ontheffing ben je verplicht de gevraagde informatie binnen de gestelde termijn aan te leveren.

Krijg ik een vergoeding voor deelname?

In de wet staat dat de NZa geen vergoeding hoeft te geven voor het verstrekken van informatie. De NZa kiest er dan ook voor geen vergoeding tegenover deelname aan het kostprijsonderzoek te stellen.

Welke kosten brengt het onderzoek in kaart?

Het gaat om de in 2023 gemaakte kosten en productie. Het gaat daarbij om alle kosten die een praktijk maakt om mondzorg te kunnen verlenen: denk aan kosten voor huisvesting, personeel, materialen, onderhoud, enzovoort. Alleen het inkomensdeel van de praktijkeigenaar valt buiten het onderzoek. Daarnaar is apart onderzoek gedaan.

Wie voert het kostenonderzoek uit?

De dataverzameling wordt uitgevoerd door een extern bureau, Sira Consulting. Die levert ook het onderzoeksrapport met de verkregen data op. De NZa stelt vervolgens op basis van de uitkomsten de nieuwe tarieven vast.

Er komen nog flinke kostenstijgingen aan: worden die meegenomen in het onderzoek?

Het onderzoek onder tandarts- en orthodontiepraktijken heeft betrekking op het jaar 2023, dus kostenstijgingen van daarna worden niet meegenomen in het onderzoek. Uiteraard brengen we deze wel onder de aandacht van de NZa. Ook worden de kostenstijgingen wel meegewogen in de reguliere jaarlijkse indexatie van de tarieven. 

Hoeveel praktijken moeten meedoen met het kostenonderzoek?

In totaal nodigt de NZa iets meer dan 200 tandartspraktijken en tussen de 150 en 200 orthodontiepraktijken uit voor deelname aan het kostenonderzoek. De NZa trekt een volledig gerandomiseerde steekproef uit alle tandarts- en orthodontiepraktijken  – dus zowel solopraktijken, groepspraktijken als (vestigingen van) ketens. Mondhygiënistenpraktijken en tandprothetische praktijken gaan niet mee in de steekproef.

Welke gegevens moeten worden aangeleverd door de deelnemers in het kostenonderzoek?

Dat is nog niet helemaal bekend. Wij dringen erop aan dat de uitgevraagde gegevens zo veel als mogelijk gelijk zijn aan gegevens die de accountant toch al heeft voor de jaarrekening of in het kader van de jaarverantwoordingsplicht. Zo kan de extra administratieve last die het onderzoek met zich meebrengt wat worden beperkt.

Wanneer vindt het kostenonderzoek plaats?

Bekijk de planning van het kostenonderzoek.

Wat is het doel van het kostenonderzoek door de NZa?

De NZa geeft aan dat ze de zorg toegankelijk en betaalbaar wil houden en het daarom belangrijk vindt de tarieven te herijken, zodat deze actueel en kostendekkend zijn. De NZa doet dit op basis van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg), waarin ze de taak toebedeeld krijgt tot het vaststellen van tarieven in gereguleerde sectoren in de zorg, waaronder de mondzorg. In de Beleidsregel algemeen kader tariefprincipes (BR/REG-21152) zijn de uitgangspunten van de NZa vastgelegd bij het vaststellen (en herijken) van de tarieven.

Hoe is de KNMT betrokken bij het kostenonderzoek van de NZa?

De KNMT is in de klankbordgroep van de NZa vertegenwoordigd met 2 medewerkers van het bureau, 2 tandartsen en 2 orthodontisten.

Waarom komt er geen aparte puntwaarde meer voor implantologie/ J-hoofdstuk?

Er zal vanaf invoering van de nieuwe tarieven geen aparte zogenaamde puntwaarde meer gaan gelden voor implantologische prestaties (codes in het J-hoofdstuk van de tariefbeschikking). Ten tijde van het vorige onderzoek werd deze zorg voornamelijk in gedifferentieerde praktijken uitgevoerd. Tegenwoordig worden de J-codes door dermate veel praktijken gebruikt dat het niet wenselijk is om separaat onderzoek te doen naar de kosten van implantologiebehandelingen.

Wat is de normatieve arbeidskostencomponent (NAC)?

De normatieve arbeidskostencomponent (NAC) is het inkomen dat een praktijkhoudend tandarts of orthodontist volgens de norm van de NZa mag verdienen.

Waarom wordt er geen bezwaar gemaakt tegen de uitkomsten van het zogenaamde NAC van de orthodontisten?

Tussendoor bezwaar maken kan niet. Je kan pas bezwaar maken nadat de tarieven vastgesteld zijn, naar verwachting eind juni 2025 voor het jaar 2026. Na de vaststelling van de tarieven gaat de bezwaartermijn in van 6 weken.

Wat gebeurt er als ik weiger om mee te doen nadat ik geselecteerd ben voor de steekproef?

Dan zal de NZa boetes opleggen. Die kunnen fors oplopen.

Wat doet de KNMT?

De KNMT maakt onderdeel uit van de externe klankbordgroep van de NZa. Hierin geven we input, opmerkingen, vragen en maken we bezwaren. Wij volgen alle stappen nauwkeurig en leggen alles vast. Ook hebben we regelmatig contact met een externe jurist. We bieden deelnemers aan de steekproef zo nodig begeleiding aan en zullen een schaduwonderzoek gaan uitvoeren. We blijven onze leden informeren door middel van KNMT.nl/kostenonderzoek, webinars, nieuwsberichten en regionale bijeenkomsten.

Kijkt de NZa in haar onderzoek ook naar de hoogte van de tarieven in Nederland ten opzichte van die in andere landen in Europa?

Nee, dat valt buiten de scope van het onderzoek, dus daar wordt geen rekening mee gehouden. De NZa geeft daarvoor als reden aan: "Verschillende landen kennen verschillende zorgstelsels en bekostigingsstructeren. Hierdoor is het niet mogelijk en voor dit kostenonderzoek niet relevant om naar onze buurlanden te kijken."

Geen antwoord gekregen op je vraag?

Team Ledenservice helpt je graag. Zo bereik je ze:

Geopend op ma 8.30 - 10 uur en 11.30 - 17.00 uur en di t/m vrij 8.30 - 17.00 uur.