9 tools om taalverschillen met patiënten te overbruggen

Tandarts en patiënt moeten elkaar goed begrijpen

Elkaar als tandarts en patiënt goed begrijpen is heel belangrijk om goede zorg te kunnen verlenen. Denk maar aan het belang van het afnemen van de medische anamnese, het achterhalen van klachten of de uitleg van een diagnose of behandeling. Als je patiënt niet goed Nederlands spreekt en/of begrijpt, kan dat de nodige zorginhoudelijke risico's met zich meebrengen. Maar ook leiden tot onnodig onbegrip, boosheid of angst. Gelukkig zijn er een hoop middelen om elkaar beter te 'verstaan'.

9 tools om taalverschil te helpen overbruggen

Deze 9 tools kunnen je helpen om een taalverschil te overbruggen:

1. Maak gebruik van de folders over mondzorg in makkelijke taal (je kunt ze ook bestellen):
   1. Folder in eenvoudig Nederlands 'Hoe zorg je voor gezonde tanden en kiezen?'
   2. Folder in eenvoudig Engels 'How to take care of your teeth and gums'
2. Vertaal met Google translate. Er is ook een app van Google translate, waarmee je ook in 32 talen kunt praten (voor iOS en Android).
3. Maak gebruik van de praatplaat over mondzorg of de pictogrammen mondzorg.
4. Gebruik deze anamneselijsten gericht op de mondzorg, die in 39 talen zijn vertaald. Alle vragenlijsten zijn identiek opgebouwd en bevatten met name gesloten ja/nee-vragen. De patiënt kan de vragenlijst in de eigen taal invullen, waarna de tandarts deze kan vergelijken met de Engelse versie.
5. Naast de 2 eerder genoemde brochures in makkelijke taal zijn er ook folders over tanden poetsen, bezoek aan de tandarts en kosten in 5 talen (eenvoudig Arabisch, Farsi en Tigrinya). Je vindt ze op knmt.nl/asielzoekers.
6. Voor de behandeling van asielzoekers die onder de Regeling Medische zorg Asielzoekers vallen, geldt dat de inzet van een tolk wordt vergoed. U kunt ook tegen betaling contact opnemen met een tolkentelefoon, zoals Global Talk, die met professionele tolken hulp biedt om het taalverschil weg te nemen. Zie ook: do's en dont's bij het inzetten van een tolk in de mondzorg.
7. Het boek 'Please, have a seat' bevat vakmatig Engels voor medewerkers in de mondzorg.
8. Toon voor uitleg deze Arabische aanwijskaart voor de mondzorg (pdf) aan Arabisch sprekende patiënten. Initiatiefneemster Thera van den Munckhof verzamelde op één A4’tje veel gebruikte woorden met een plaatje en fonetische spelling.
9. Speciaal voor de communicatie met mensen uit Oekraïne zijn er vertaalkaarten.

Advies bij familie of vrienden die tolken

Tot slot nog een advies: let erop dat de inzet van familie of vrienden als tolk kan leiden tot weglaten van relevante informatie, bijvoorbeeld vanwege schaamte of onvoldoende taalbegrip.

Heb je nog aanvullende tips en tools om taalverschillen te overbruggen, dan horen we dat graag. Je kunt ze melden via KNMT Ledenservice.