Verkiezingsprogramma's: wat de politieke partijen over mondzorg zeggen
50Plus
De kosten voor de tandarts moeten worden vergoed, meent 50Plus, want een goed gebit voorkomt veel andere zorgkosten.
BBB
BBB wil terugkeer van mondzorg in het basispakket. Door hoge kosten mijden velen de tandarts, wat leidt tot gezondheidsissues en maatschappelijke problemen.
BIJ1
BIJ1 wil dat een Nationaal Zorgfonds de zorgverzekeraars gaat vervangen. Dit fonds gaat alle zorg en tandheelkunde dekken. Om dit te kunnen betalen, worden progressieve belastingen geheven. Premies en eigen bijdragen worden afgeschaft.
CDA
Voor de continuïteit van kwalitatief goede en toegankelijke mondzorg moeten er volgens het CDA meer tandartsen worden opgeleid. Het CDA is voorts voor heffing van een belasting op suikerhoudende dranken. Landen die deze maatregel hebben doorgevoerd, zien een vermindering in de suikerinname. Marketing voor ongezonde producten moet zoveel mogelijk aan banden gelegd worden.
ChristenUnie
Ook de ChristenUnie pleit voor de tandarts in het basispakket. Volgens de partij mijden veel mensen de tandarts uit angst voor een hoge rekening, wat mogelijk grotere gevolgen op de lange termijn heeft. Daarom moet het basispakket worden uitgebreid met preventieve behandelingen, de periodieke controle en het herstellen van gaatjes. Op suiker en andere ongezonde producten moeten accijnzen worden ingevoerd.
D66
Om gezonde keuzes makkelijker te maken, wil D66 de belasting op alcohol, tabak en suiker verhogen en de btw op groente en fruit afschaffen.
DENK
DENK wil het afschalen van het verzekeringspakket stoppen. Mondzorg komt in het basispakket. Dat geldt ook voor tandheelkundige controles en fysiotherapie. De partij is tegen een suikertaks.
Nieuw Sociaal Contract
Een jaarlijkse controle door de tandarts komt weer in het basispakket. Bezien wordt of de maximum tandartstarieven verlaagd kunnen worden. Pieter Omtzigts partij Nieuw Sociaal Contract (NSC) wil voorts de groeiende greep van commerciële investeerders op tandartspraktijken terugdringen.
Ongezonde suikerhoudende dranken worden als het aan NSC ligt zwaarder belast en er wordt een nationale accijns op e-sigaretten ingevoerd.
Al op jonge leeftijd moet geïnvesteerd worden in de juiste voeding, mentale gezondheid, goede mondhygiëne, sport en bewegen, het tegengaan van alcohol-, drugs- en tabaksgebruik, een veilig (t)huis en inkomenszekerheid. Met elkaar zullen we ons als samenleving verantwoordelijk moeten voelen voor een gezonde leefstijl van de jeugd, zeker waar het gaat over drank, drugs en mentale weerbaarheid.
PvdA/GroenLinks
Ook PvdA/GroenLinks stelt voor mondzorg, fysiotherapie en andere vormen van noodzakelijke zorg stapsgewijs in het basispakket op te nemen, zodat iedereen daar weer toegang toe heeft. De partij wil grenzen stellen aan de maximale hoeveelheid suiker in producten.
Partij voor de Dieren
Uit angst voor hoge rekeningen blijven mensen weg bij de tandarts, terwijl dat op den duur leidt tot veel duurdere behandelingen, meent de Partij voor de Dieren (PvdD). Mondzorg moet daarom weer terugkomen in het basispakket.
De PvdD wil toewerken naar alleen nog reclame voor gezonde producten. Tot die tijd wordt in ieder geval kindermarketing voor producten met te veel suiker, zout of vet verboden: geen reclame voor (en óp) snoep en fastfood die gericht is op kinderen onder de 18 jaar. Dit betreft ook nieuwe vormen van marketing, zoals via influencers en vlogs.
Verder wordt als het aan de PvdD ligt ongezond eten hoger belast bij de fabrikant, bijvoorbeeld door een slimme suikertaks. Dit heeft er in andere landen voor gezorgd dat fabrikanten bijvoorbeeld minder suiker aan hun frisdranken toevoegen.
SGP
Om het tandartsentekort in Zeeland en Zuid-Holland-Zuid tegen te gaan, wil de SGP dat er een extra tandartsopleiding in Rotterdam komt. De SGP is tegen een suikertaks, omdat de partij dit geen goede maatregel vindt om overgewicht tegen te gaan. Wél wil de SGP een verbod op stuntprijzen en kortingsacties op suikerrijke dranken.
SP
De SP wil af van bezuinigingen op de zorg, want bezuinigen schuift de rekening door naar patiënten en zorgbehoevenden. De zorg wordt betaalbaar gemaakt door de rekening eerlijker te verdelen. Het eigen risico gaat naar nul en er komt een Nationaal Zorgfonds, waardoor de huidige wildgroei aan zorgpolissen en zorgverzekeraars overbodig wordt.
Ook de tandarts, de ggz en de fysiotherapie worden voortaan helemaal vergoed. Door meer in te zetten op preventie, onder meer door het stimuleren van sport en bestrijding van overgewicht, wil de SP de sociaaleconomische gezondheidsverschillen verkleinen. Preventieve middelen waarvan de effectiviteit is aangetoond, komen voortaan in het verzekerde pakket.
De mondzorg met preventieve controles voor kinderen wordt verbeterd, onder meer door het organiseren van de tandarts vanuit de scholen.
PVV
De PVV wil de tandarts in het basispakket.
Volt
Preventieve en acute mondzorg keren als het aan Volt ligt terug in het basispakket. Dit wil de partij doen vanuit gelijkwaardige toegang tot goede zorg en omdat de gezondheidskosten bij een slecht onderhouden gebit vele malen hoger zijn dan de kosten voor preventie. De partij wil belastingen op vlees, zuivel, en suikerhoudende alcoholvrije dranken. De opbrengsten hiervan moeten worden gebruikt om duurzame producten te stimuleren.
VVD
De VVD wil goede zorg in heel Nederland. De partij gaat naar eigen zeggen voor toegankelijke acute zorg van hoge kwaliteit. Met aangescherpte regelgeving moet ervoor worden gezorgd dat de belangen van de regio beter meegewogen worden als er veranderingen in de organisatie van de zorg plaatsvinden, zodat we ook in Groningen en Heerlen goede zorg hebben in de toekomst. De VVD zegt specifieke aandacht te hebben voor regio’s waar nu een tekort aan tandartsen en huisartsen is.
Meer standpunten weten over de zorg?
Maandag 13 november gingen 9 kandidaat-Kamerleden met elkaar in debat over de zorg: Kijk Het Grote Zorgdebat terug.
Of raadpleeg de Verkiezingswijzer Zorg 2023 van de KNMG. Daarin vind je meer over andere zorgonderwerpen die in de verkiezingsprogramma's zijn opgenomen.
Onze boodschap: Houd een gezonde mond bereikbaar!
Met de concrete voorstellen in onze Agenda voor de Mondzorg willen we politieke partijen helpen om een gezonde mond bereikbaar te houden voor iedereen in Nederland. Zowel in aanloop naar de totstandkoming van de verkiezingsprogramma's als straks bij de (in)formatie van het nieuwe kabinet brengen we deze agenda bij hen onder de aandacht.
Dit artikel werd eerder gepubliceerd in NT/Dentz 07/2023. Sommige verkiezingsprogramma’s waren nog niet definitief toen dit overzicht werd samengesteld. BVNL, Forum voor Democratie en JA21 hebben niets over mondzorg of onderwerpen die daaraan raken in hun verkiezingsprogramma opgenomen.