Inspectie controleert op gunstbetoon
De IGJ heeft eerst leveranciers en groothandels, waaronder voor tandheelkunde, bezocht om te controleren op onder andere geschenken, geldstromen, financiële relaties en transacties, sponsorcontracten en dienstverleningsovereenkomsten tussen de bewuste leverancier en tandartsen.
UIt deze inspectieronde bij willekeurig gekozen leveranciers van medische hulpmiddelen waren de (belangrijkste) conclusies:
- Er is niet altijd een dienstverleningsovereenkomst (DVO) opgesteld. In een DVO leggen een leverancier en een zorgprofessional, zoals een tandarts, orthodontist of mka-chirurg, werkafspraken vast. Het opstellen van zo’n DVO is verplicht.
- Duidelijkheid van de DVO is een aandachtspunt. Werkafspraken tussen de zorgverlener en de leverancier over bijvoorbeeld de (onkosten)vergoedingen en duur van de dienst waren niet altijd duidelijk omschreven .
- Specificaties van vergoedingen zijn niet altijd juist.
- Uurtarieven zijn niet altijd volgens de gedragscode.
De inspectie heeft vervolgens 2 grote tandheelkundige ketenorganisaties bezocht en daarover 2 rapporten gepubliceerd. Deze rapporten bieden alvast (nader) inzicht in de manier waarop de IGJ toetst.
Inmiddels is de inspectie begonnen met het bezoeken van individuele praktijken om te controleren of tandartsen de regels rondom gunstbetoon naleven binnen hun praktijk. Die bezoeken worden overigens van tevoren aangekondigd.
Als uit de inspectiebezoeken blijkt dat de regels over gunstbetoon niet nageleefd zijn, kan de IGJ handhaven. Dat wil zeggen dat ze maatregelen kan opleggen, waaronder ook boetes.
Lees ook: Gunstbetoon, hoe zit dat precies?
Op welke aspecten van gunstbetoon heeft de IGJ getoetst?
Dienstverlening
1. De dienstverleningsrelatie is schriftelijk vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (in één document en voorafgaand aan de dienst).
2. In de dienstverleningsovereenkomst is in ieder geval vastgelegd:
a. de inhoud, aard, duur en omvang van de dienst;
b. het daarmee te bereiken resultaat en/of doel;
c. de vergoeding voor de dienst en vergoeding van eventuele onkosten.
3. De beloning staat in redelijke verhouding tot de geleverde tegenprestatie. Voor de vaststelling van een redelijke beloning wordt aangesloten bij de norm(uurtarieven) uit de Gedragscode Medische Hulpmiddelen (hierna: Gedragscode). Ook wordt beoordeeld of de onkostenvergoeding (bijvoorbeeld reistijd, inschrijvings-, verblijfs- en reiskosten) redelijk is.
4. De dienstverlening is relevant voor de leverancier of voor de beroepsuitoefening van de natuurlijke persoon die betrokken is bij de toepassing van een medisch hulpmiddel.
5. De daadwerkelijk gedane betaling(en) door de leverancier van medische hulpmiddelen aan een toepasser van medische hulpmiddelen dient overeen te komen met de genoemde betaling in de reeds afgesloten dienstverleningsovereenkomst.
Sponsoring
a. de sponsoring wordt uitsluitend verstrekt voor doeleinden die op generlei wijze gerelateerd zijn aan de aanschaf, het gebruik, het toepassen of aanbevelen van producten van de sponsor dan wel anderszins gekoppeld aan eerder, huidig of potentieel toekomstig gebruik van de producten of diensten van de sponsor;
b. de sponsoring is nuttig en noodzakelijk om bij te dragen aan het beoogde gezondheidsbelang;
c. de aard, het doel en de omvang van de sponsoring moeten vooraf schriftelijk worden vastgelegd, vooraf schriftelijk worden goedgekeurd door het bestuur van de instelling van de ontvanger en ook anderszins transparant zijn;
d. de sponsoring mag geen tegenprestatie van de ontvanger vereisen, met uitzondering van naamsvermelding;
e. de besluitvorming over de aanwending van de gesponsorde financiële bijdrage moet op onafhankelijke wijze en zonder beïnvloeding door de sponsor plaatsvinden;
f. in het geval van sponsoring ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek moet het onderzoek voldoen aan de maatstaven van wetenschappelijke kwaliteit, objectiviteit en integriteit.
Geschenken
“Het geven en ontvangen van geschenken is in dit artikel toegestaan mits dit geschenk van geringe waarde is en relevant is voor de beroepsuitoefening. Het begrip geringe waarde is in 2003 bepaald op €50,- per keer met een maximum van €150,- per jaar. (..)
Deze bedragen gelden per natuurlijke persoon die betrokken is bij de toepassing van een medisch hulpmiddel of van een medisch hulpmiddel voor in-vitrodiagnostiek, per leverancier. De waarde van het geschenk wordt bepaald aan de hand van de winkelwaarde inclusief btw.
Een geschenk dient van betekenis te zijn voor de uitoefening van de praktijk van de natuurlijke persoon die betrokken is bij de toepassing van een medisch hulpmiddel en mag dus niet in de privésfeer te gebruiken zijn. (…).”
Deelnamekosten
• De deelnamekosten moeten strikt beperkt blijven tot het hoofddoel van de bijeenkomst of manifestatie;
• De bijeenkomst of manifestatie dient plaats te vinden op een passende locatie;
• De vergoeding dient beperkt te blijven tot hetgeen strikt noodzakelijk is om aan de bijeenkomst of manifestatie deel te nemen.
Daarnaast geldt voor bijeenkomsten nog het criterium dat er: Transparantie is over de banden tussen sprekers en leverancier of derde partijen.
Korting en bonussen
Het geven en aannemen van bonussen en kortingen is toegestaan, mits:
a. sprake is van kortingen in geld of in natura voor zover het branche-gerelateerde producten betreft;
b. de bonussen en kortingen in geld of in natura uitdrukkelijk schriftelijk tot uitdrukking worden gebracht; en
c. de bonussen en kortingen worden verrekend met de (rechts)personen die rechtstreeks partij zijn bij de handelstransactie dan wel rechtstreeks betrokken zijn bij de distributie of aflevering van de medische hulpmiddelen waarop de handelstransactie betrekking heeft.
Het is niet toegestaan de totstandkoming van een handelstransactie te koppelen aan het aanbieden of in het vooruitzicht stellen respectievelijk vragen of aannemen van financiële voordelen ten gunste van (rechts)personen die niet rechtstreeks partij zijn bij de handelstransactie dan wel rechtstreeks betrokken zijn bij de distributie of aflevering van de medische hulpmiddelen.