Communicatie met een anderstalige patiënt? 8 tools om taalverschil te overbruggen

Karel Gosselink
2 minuten
tolk-taal
Met een patiënt die de Nederlands taal niet goed machtig is, is het soms lastig communiceren als tandarts. Deze hulpmiddelen en tips kunnen helpen om elkaar beter te begrijpen bij een taalverschil.

Tandarts en patiënt moeten elkaar goed begrijpen

Voor het afnemen van de medische anamnese, het achterhalen van klachten en uitleg bij diagnose en behandeling, is het van belang dat tandarts en patiënt elkaar goed begrijpen. De communicatie kan moeilijker verlopen als een patiënt de Nederlandse taal niet goed beheerst. Dit kan tot onbegrip, boosheid en angst leiden en de nodige problemen opleveren.

8 tools om taalverschil te helpen overbruggen

Deze 8 tools kunnen je helpen om een taalverschil te overbruggen:

  1. Vertaal met Google translate. Er is ook een app van Google translate, waarmee je ook in 32 talen kunt praten (voor iOS en Android).
  2. Toon voor uitleg deze Arabische aanwijskaart voor de mondzorg (pdf) aan Arabisch sprekende patiënten. Initiatiefneemster Thera van den Munckhof verzamelde op één A4’tje veel gebruikte woorden met een plaatje en fonetische spelling.
  3. Speciaal voor de communicatie met vluchtelingen uit Oekraïne zijn er vertaalkaarten.
  4. Maak gebruik van de pictogrammen mondzorg.
  5. Gebruik deze anamneselijsten gericht op de mondzorg, die in 39 talen zijn vertaald. Alle vragenlijsten zijn identiek opgebouwd en bevatten met name gesloten ja/nee-vragen. De patiënt kan de vragenlijst in de eigen taal invullen, waarna de tandarts deze kan vergelijken met de Engelse versie.
  6. Er zijn brochures over tanden poetsen, bezoek aan de tandarts en kosten in 5 talen (eenvoudig Nederlands, Engels, Arabisch, Farsi, Tigrinya). Je vindt ze op knmt.nl/asielzoekers.
  7. Voor de behandeling van asielzoekers die onder de Regeling Medische zorg Asielzoekers vallen, geldt dat de inzet van een tolk wordt vergoed. U kunt ook tegen betaling contact opnemen met een tolkentelefoon, zoals LiveWords (voorheen Concorde) of Global Talk, die met professionele tolken hulp biedt om het taalverschil weg te nemen. Zie ook: do's en dont's bij het inzetten van een tolk in de mondzorg.
  8. Het boek 'Please, have a seat' bevat vakmatig Engels voor medewerkers in de mondzorg. 

Advies bij familie of vrienden die tolken

Tot slot nog een advies: let erop dat de inzet van familie of vrienden als tolk kan leiden tot weglaten van relevante informatie, bijvoorbeeld vanwege schaamte of onvoldoende taalbegrip.

Heb je nog andere tips en tools om taalverschil te overbruggen, dan horen we dat graag. Je kunt ze melden via KNMT Ledenservice.