Mondhygiënisten kunnen in opdracht van een tandarts een voorbehouden handeling uit te voeren. De wet en de tuchtrechter stellen daar wel voorwaarden aan.
Een mondhygiënist is voor 2 voorbehouden handelingen functioneel zelfstandig bevoegd:
- het geven van verdoving per injectie en
- het behandelen van primaire caviteiten door middel van preparatie ten behoeve van restauratie met plastische vulmaterialen.
Dit houdt in dat voor het uitvoeren van deze 2 (be)handelingen een opdracht van een BIG-geregistreerd tandarts vereist is. Toezicht houden en de mogelijkheid van tussenkomst borgen is niet van toepassing.
Bekwaamheid controleren
Vóórdat een tandarts gaat samenwerken met een mondhygiënist, is de tandarts ervoor verantwoordelijk na te gaan of de mondhygiënist met wie wordt beoogd een opdrachtrelatie aan te gaan bekwaam (en dus bevoegd) is. Dit volgt zowel uit de Wet BIG (bekwaamheid) als de Wet kwaliteit klachten en geschillen zorg (vergewisplicht).
Maak kennis met elkaar, informeer naar opleiding en gevolgde bij- en nascholing, vraag naar diploma’s en certificaten, informeer naar hoe vaak de mondhygiënist een bepaalde handeling uitvoert.
De mondhygiënist heeft ook een verantwoordelijkheid: nagaan bij zichzelf of hij/zij bekwaam is en niet handelen zonder opdracht van een BIG-geregistreerd tandarts. Vergeet ook niet periodiek met elkaar om tafel te gaan om de opdrachtrelatie te evalueren.
Bekwaamheid anesthesie
Voor alle mondhygiënisten geldt dat de bekwaamheid voor anesthesie geldt uit de met goed gevolg afgeronde opleiding Mondhygiëne/Mondzorgkunde.
Bekwaamheid behandelen primaire caviteiten
Voor prepareren geldt dat de bekwaamheid volgt uit de met goed gevolg afgeronde opleiding Mondzorgkunde na 2006 en voor de 2- en 3-jarig opgeleide mondhygiënisten geldt dat de bekwaamheid volgt na het met goed gevolg hebben gevolg van post HBO scholing.
Röntgenopnamen maken
Voor het maken van röntgenfoto’s is de mondhygiënist vanaf het einde van het experiment (1 juli 2025) niet functioneel zelfstandig bevoegd. Naast de opdracht is het nodig dat er toezicht gehouden wordt (aanwezig in het pand) en de mogelijkheid van tussenkomst moet geborgd zijn.
Elke mondhygiënist is na het met goed gevolg afronden van de opleiding Mondhygiëne/Mondzorgkunde bekwaam om solo-opnamen en bitewings te indiceren, te maken en te beoordelen.
Experiment geregistreerd-mondhygiënist
Tot 1 juli 2025 mochten geregistreerd-mondhygiënisten die aan de voorwaarden voldoen bij wijze van experiment 3 voorbehouden handelingen zelfstandig uitvoeren: anesthesie geven, röntgenfoto’s maken en primaire cariës behandelen. Ook mochten zij deze handelingen delegeren aan een tandartsassistent. Dit experiment is geëindigd en daarmee zijn de extra bevoegdheden niet langer van toepassing.
Samenwerkingsafspraken maken
Wil je gaan samenwerken met een praktijk van een mondhygiënist? Maak dan goede afspraken over het verlenen van een opdracht voor het uitvoeren van voorbehouden handelingen. Dat kan met behulp van deze modelovereenkomst:
Modelovereenkomst opdrachtverlening (docx)
Deze overeenkomst is door NVM-Mondhygiënisten ontwikkeld. De KNMT adviseert deze overeenkomst te gebruiken.