Gevolg Deliveroo-arrest: modelovereenkomsten op basis van vrije vervanging vervallen per januari 2024
Belastingdienst heeft per 1 januari 2024 goedkeuring ingetrokken
In maart 2023 oordeelde de Hoge Raad dat bezorgers van Deliveroo die waren gecontracteerd met een modelovereenkomst van opdracht gebaseerd op vrije vervanging, toch werkten op basis van een arbeidsovereenkomst. Als gevolg hiervan heeft de Belastingdienst besloten per 1 januari 2024 de goedkeuring in te trekken van dit type modelovereenkomsten.
Alle contracten op basis van vrije vervanging vervallen
Het idee achter vrije vervanging is dat er voor de opdrachtnemer geen persoonlijke prestatieplicht bestaat en er daardoor geen sprake is van een dienstbetrekking. De Hoge Raad oordeelde hier dus anders over, met als gevolg dat ook andere modelovereenkomsten van opdracht die op het principe van vrije vervanging zijn gebaseerd - zoals het model van de Belastingdienst - niet langer bruikbaar zijn. Al deze modellen zijn daarom sinds 1 januari 2024 vervallen.
Kiezen voor arbeidsovereenkomst of uitzendbureau
De modelovereenkomst vrije vervanging wordt in de mondzorg soms noodgedwongen gebruikt voor de inhuur van een tandarts-, preventie- of ortho-assistent die als zzp'er werkt. Nu deze optie – die al eerder werd afgeraden door de KNMT - komt te vervallen, beperkt de keuze zich tot het aangaan van een arbeidsovereenkomst of het inhuren van een arbeidskracht via een uitzendbureau.
Geen invloed op KNMT-modelovereenkomsten
De modelovereenkomsten van opdracht van de KNMT die gebruikt worden voor het inhuren van zelfstandige tandartsen en mondhygiënisten zijn gebaseerd op het zelfstandig uitoefenen van het beroep en het ontbreken van werkgeversgezag. Hier heeft het Deliveroo-arrest geen invloed op.
Overheid gaat arbeidsrelatie in 2025 toetsen
De overheid is voornemens de Wet DBA (deregulering beoordeling arbeidsrelaties) met ingang van 2025 te gaan handhaven en de daarbij aanvullende beoordelingscriteria voor het toetsen van de arbeidsrelatie in te zetten.